Kalendarz ciąży suki

„Kalendarz ciąży suki” został opracowany z myślą o moim przyszłym Miocie. Zainspirował mnie niezwykły film „W łonie Matki – Psy” wyprodukowany przez National Geogaphic, który stanowi źrodło wspaniałych zdjęć umieszczonych w Kalendarzu. Teksty zostały napisane w oparciu o fora internetowe, komentarz do filmu oraz publikacje natury weterynaryjnej i hodowlanej. Do współpracy namówiłam Mariusza Antoszczyk (hodowla z Pastorowej Sfory), który w tamtym czasie również oczekiwał na swój pierwszy miot. Zarówno praca nad Kalendarzem jak i wspólne rozmowy, pomogły zrozumieć co dzieje się z Matką i jej dziećmi. Po opublikowaniu Kalendarza na http://www.cavalierworld.eu okazało się, że stał się on dla wielu przyszłych hodowców nieocenioną kopalnią wiedzy.

Jedyna zmiana jakiej dokonałam w niniejszej wersji polegała na usunięciu komentarzy dotyczących rozwoju innych ras niż Cavalier King Charles Spaniel.

opr. Sylwia Ragan & Mariusz Antoszczuk
Kalendarz ciąży suczki
Dzień ciąży
Wizualizacja
Co się dzieje w organizmie suni?
DZIEŃ 1
 1
PIERWSZE KRYCIE
W tym dniu suka jest chętna do kopulacji, nawet niesprawny obserwator psów zauważy, że lgnie ona do samca i odchyla ogon, co ma ułatwić kopulacje.
Dzień pierwszego krycia przypada w rui właściwej, już w czasie owulacji, kiedy uwalniane są komórki jajowe.
Pamiętać należy, że okres krycia nie jest tożsamy z zapłodnieniem. Uwolniona komórka jajowa musi dojrzeć i do zapłodnienia gotowa jest po około 2 dniach.
Podobna rzecz dzieje się z plemnikami, które również dojrzewają do ok. 6-10 godzin po kryciu. Dojrzałe plemniki zachowują płodność w łonie suki przez około 4-6 dni, tak wiec istnieje możliwość, że różnica między datą krycia a zapłodnieniem waha się od 1 do 6 dni, w zależności od tego, kiedy wypadła owulacja.
DZIEŃ 2
 2
Uwolnione plemniki podróżują  w kierunku oczekujących na zapłodnienie komórek jajowych.
DZIEŃ 3
 3
Plemniki z pierwszego krycia docierają do jaj znajdujących się w jajowodzie, w drodze z jajników do macicy.Tego dnia wielu hodowców sugeruje powtórzenie krycia.
DRUGIE KRYCIE
DZIEŃ 4
 4
Prawdopodobny dzień zapłodnienia.W pierwszym trymestrze ciąży suka nie wymaga szczególnej opieki, zwiększonej ilości karmy, czy  zmiany stylu życia (porządku dnia).
Wskazany jest normalny wysiłek fizyczny, jednak nie można nim obciążać suki, która do wysiłku nie jest przyzwyczajona. Jeśli ciąża przypada w okresie letnim, należy chronić przyszłą matkę przed nadmierną aktywnością organizmu, by ustrzec ja przed przegrzaniem i odwodnieniem.
DZIEŃ 5
 5
Zapłodnione jaja (zygota) docierają jajowodami do rogów macicy.
DZIEŃ 6
 6
TRZECIE KRYCIEZapłodnione jaja (zygota) docierają jajowodami do rogów macicy.
DZIEŃ 7
 7
Zapłodnione jaja (zygota) docierają jajowodami do rogów macicy.
DZIEŃ 8
 8
Zapłodnione jaja (zygota) docierają jajowodami do rogów macicy.
DZIEŃ 9
 9
Zapłodnione jaja (zygota) docierają jajowodami do rogów macicy.
DZIEŃ 10
 10
Zapłodnione jaja (zygota) docierają jajowodami do rogów macicy.
DZIEŃ 11
 11
Zapłodnione jaja (zygota) docierają jajowodami do rogów macicy.
DZIEŃ 12
 12
Ledwo poczęte zarodki przemieszczają się swobodnie w macicy szukając odpowiedniego miejsca do zagnieżdżenia się. Ich wielkość w przypadku CKCS to ok. 0,2 mm.
DZIEŃ 13
 13
Wciąż przemieszczające się zarodki poszukują najlepszego miejsca do zagnieżdżenia.
DZIEŃ 14
 14
Zarodki powoli zagnieżdżają się na ściankach macicy.
DZIEŃ 15
 15
Najbliższe tygodnie są niebywale ważne dla rozwoju każdego z zarodków. Należy uważać na wszelkie interwencje w czy na organizm matki –naprawdę wszystko może mieć niezamierzony wpływ na embriony.Nie zaleca się dokonywania żadnych szczepień, odrobaczania ani nawet używania środków przeciw pchłom i kleszczom. W tym czasie suczka jest bardzo wrażliwa na wszelkie zmiany, należy więc unikać jakichś drastycznych zmian w diecie, życiu, czy nawet miejscu odpoczynku zwierzęcia.
Jakiekolwiek ingerencje w organizm suczki muszą być prowadzone i obliczane starannie z  kalendarzem ciąży
PAMIĘTAJ: jedna nierozważna decyzja właściciela suki może wpłynąć na niedorozwój któregoś z organów rozwijających się płodów.
Do 35 dnia ciąży zarodki mogą się wchłonąć.
DZIEŃ 16
 16
Obecnie zarodki są mocno zagnieżdżone na ściankach macicy. Ich wielkość podwoiła się i wynosi już u ras małych ok. 0,5 mm,
W tym czasie suce nieco powiększają się brodawki oraz przerzedzają się włosy wokół sutków.
DZIEŃ 17
 17
W zarodku zaczyna formować się kształt główki, ciała oraz zaznacza się kręgosłup i kształtuje ośrodkowy układ nerwowy.
Jest to początek rozwoju narządów wewnętrznych.
DZIEŃ 18
 18
W zarodku rozwijają się narządy wewnętrzne. Zarodki mają już wielkość ok. 1 mm.
DZIEŃ 19
 19
Wciąż trwa intensywny rozwój narządów wewnętrznych.
DZIEŃ 20
 20
W zagnieżdżonych  na ściankach macicy zarodkach nadal szybko rozwijają się organy wewnętrzne. W tym czasie zamyka się cewa nerwowa. W ciągu dwóch ostatnich dni zarodki powiększyły się dwukrotnie.
DZIEŃ 21
 22
Tworzy się łożysko.
Teraz można z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić, czy suka jest ciężarna. Oczywiście badanie USG nie wykaże jeszcze zarodków, bo są za maleńkie, ale będzie widać ‘woreczki płodowe’ wypełnione płynem owodniowym. Zarodki są coraz większe i osiągają wymiary ok. 5 mm.W tym okresie zaczyna tworzyć się serduszko.
DZIEŃ 22
 21
Zaczyna się idealny czas na robienie USG ciąży.Suka w tym czasie może cierpieć na poranne mdłości lub jadłowstręt ze względu na zmiany hormonalne, które zachodzą w jej łonie jednocześnie wywołując stres.
Bywa, że w tych dniach suka jest apatyczna i bez ‘humoru’.
Występującym od czasu do czasu wymiotom może zaradzić podzielenie zwyklej porcji jedzenia na mniejsze dawki i podawanie ich w regularnych odstępach czasowych.
U suczki w tym czasie mogą pojawić się pojedyncze i niewinne upławy (przypominające kolorem i gęstością białko jaja).
DZIEŃ 23
 23
Najlepszy okres do diagnostyki USG ciąży.
W zarodku rozwijają się wątroba, szczęki, oczy, uszy i nos. Zarodek ma już ok. 0,6 cm.
DZIEŃ 24
 24
Najlepszy okres do diagnostyki USG ciąży.
DZIEŃ 25
 25
Najlepszy okres do diagnostyki USG ciąży.
W zarodku widać już zaczątki rozwijających się zębów, kręgosłupa i zawiązków kończyn.
DZIEŃ 26
 26
Doświadczony hodowca lub lekarz weterynarii może za pomocą dotyku stwierdzić ciążę suki. Jest to najlepszy moment na takie badanie –zarodki maja wielkość orzechów laskowych –u ras większych włoskich i są łatwe do policzenia.
Od tej pory wskazane jest ograniczanie suce dużego wysiłku fizycznego.
DZIEŃ 27
 27
Najlepszy okres do diagnostyki USG ciąży.
DZIEŃ 28
 28
Zawiązuje się szczęka i pojawia  się skostnienie czaszki. W ciągu ostatnich pięciu dni zarodki powiększyły się prawie dwukrotnie i zarodek szwyzera osiągnąć może już rozmiar 1,7 cm.
DZIEŃ 29
 29
Uważnie obserwując zarodki można dostrzec w nich już miniaturkę w pełni rozwiniętego małego psa.W tym czasie, blisko półmetka ciąży można już nieco zwiększyć dawki żywieniowe suczce, ale nie należy przesadzać, nadwaga bardzo szkodzi psom!
DZIEŃ 30
 30
Wciąż postępuje kostnienie czaszki i szczęki. Maluchy mierzą już ok. 1,5 cm.
DZIEŃ 31
 31
Płód zaczyna porastać włosami. Pierwsze kosmyki pojawiają się na brodzie, brwiach i nosku maleństwa.
DZIEŃ 32
 32
Półmetek ciąży –zarodki ważą ok. 20% wagi urodzeniowej.
DZIEŃ 33
 33
Płodom rosną palce, wzmacniają się kości nosowe, kończyny i żebra. Widać ten wzrost w wielkości płodów małe Cavisie mają już 2 cm.
DZIEŃ 34
 34
Nasza ciężarna psia mama zmienia zachowania. Jest spokojniejsza i staje się coraz wrażliwsza. Nieco powiększa się brzuch i narządy rodne.
DZIEŃ 35
 35
Suczka je coraz więcej –teraz jest czas zmiany żywienia na karmę dla suk ciężarnych (zwiększona dzienna dawka białka) oraz zwiększenia jej ilości o ok. 10%.
Dobrze, gdy dzienna racja pokarmu będzie podzielona i podana w 2-3 porcjach. Pilnujmy jednak, by suczki nie przekarmić, bo nadwaga może jej zaszkodzić.
DZIEŃ 36
 36
Koniec okresu powolnego wzrostu płodu. Prawidłowy i dość szybki wzrost płodu jest konieczny dla prawidłowego procesu rozwoju kości łopatek. Płód pokrywa się włosami. W tym etapie różnicuje się płeć (wytwarzają się narządy płciowe) oraz kończy się rozwój narządów innych układów.
DZIEŃ 37
 37
Płód rośnie coraz szybciej.
DZIEŃ 38
 38
Znaczny wzrost kości.
DZIEŃ 39
 39
Z dnia na dzień widać, jak płody stają się coraz większe.
DZIEŃ 40
 40
W tym okresie płody mają już ukształtowane wszystkie narządy wewnętrzne. Postępuje rozwój kręgosłupa i palców. Oczy wciąż pozostają zamknięte.
Płody mierzą ok. 4 cm.
DZIEŃ 41
 41
Postępuje kostnienie kręgosłupa i palców.
DZIEŃ 42
 42
Postępuje kostnienie kręgosłupa i palców.
DZIEŃ 43
 43
Postępuje kostnienie kręgosłupa i palców.
DZIEŃ 44
 44
Teraz można już wyczuć szczenięta dotykając suczkę po brzuchu. Trudno jednak określić ich liczbę, bo są one niebywale ruchliwe! Macica zajmuje ok. 2/3 jamy brzusznej.Na tym etapie ciąży zaleca się karmienie suki 3-5 x dziennie mniejszymi dawkami. Ilość pożywienia musi być podniesiona o ok. 15-20 % w stosunku do porcji przed zapłodnieniem.
Gruczoły sutkowe powiększają się i rosną.
Należy chronić sukę przed chodzeniem po stromych schodach, siłowymi ruchami oraz skokami.
DZIEŃ 45
 45
Płody porastają sierścią. Ich wielkość to ok. 6 cm.
DZIEŃ 46
 46
Wzmacniają się kości i płody porastają sierścią.
DZIEŃ 47
 47
Wzmacniają się kości i płody porastają sierścią.
DZIEŃ 48
 48
Ciąża zaczyna być mocno widoczna i suka zdaje się ją zauważać. Poświęca ona coraz więcej czasu i energii na opiekę nad samą sobą –wylizuje się, a jej gruczoły sutkowe są coraz większe.Wraz ze zbliżającą się datą porodu suczka zaczyna być coraz bardziej niespokojna i stara się chronić szczenięta w swoim łonie. Staje się odważniejsza, powarkuje na intruzów i gotowa jest nawet do ugryzienia potencjalnego wroga.
DZIEŃ 49
 49
Najwyższy czas przyzwyczajać suczkę do miejsca, w którym będzie rodzić.
DZIEŃ 50
 50
Brzuch suczki staje się przepełniony i można obserwować z zewnątrz wewnętrzne ruchy szczeniąt w łonie.
Teraz płody ważą już 75% swojej masy urodzeniowej. Płody mają wielkość od ok. 6-12 cm.
Suka w tym okresie może, choć nie musi, stracić apetyt. Dobrze jest karmić ją jeszcze częściej mniejszymi porcjami.Teraz dzienna dawka karmy powinna być zwiększona o 25-50% porcji karmy zjadanej przed ciążą.
DZIEŃ 51
 51
Możliwe jest w tym czasie sporadyczne, niezamierzone ulewanie kilku kropel pokarmu z sutka.W tym okresie powinno się przemywać suczce gruczoły mlekowe oraz narządy rodne ciepłą wodą.
DZIEŃ 52
 52
Suczka wyraźnie się zaokrągla. Coraz częściej odpoczywa i zajmuje się sama sobą.
DZIEŃ 53
 53
Suka odpoczywa i przygotowuje sobie gniazdo do porodu.
DZIEŃ 54
 54
Suka odpoczywa i przygotowuje się do porodu.
DZIEŃ 55
 55
U płodów postępuje wapnienie zębów. Wielkość płodów waha się od 6 do 8 cm.Suczka wciąż dużo odpoczywa i przygotowuje się do porodu.
DZIEŃ 56
 56
U płodów postępuje wapnienie zębów. Suczka odpoczywa i przygotowuje się do porodu.
DZIEŃ 57
 57
Suczka odpoczywa i wciąż przygotowuje się do porodu.
DZIEŃ 58
 58
Suczka odpoczywa i przygotowuje się do porodu.
Po naciśnięciu sutka może pojawić się mleko.
DZIEŃ 59
 59
Nadchodzi czas, gdy właściciel suczki musi być przygotowany na poród, który może się zacząć każdego dnia.Dobry hodowca zaczyna mierzyć i rejestrować każdego ranka i wieczora temperaturę ciała suki (mierzymy doodbytniczo).
DZIEŃ 60
 60
Płody obrastają sierścią na nosie, nogach, ogonie i brzuchu. Długość płodów waha się od 8 do 10 cm.
DZIEŃ 61
 61
Płody obrastają sierścią na nosie, nogach, ogonie i brzuchu
DZIEŃ 62
 62
Płody obrastają sierścią na nosie, nogach, ogonie i brzuchu
DZIEŃ 63
 63
Krótko przed porodem (ok. 12-24 godzin) suka zaczyna odmawiać jedzenia i obniża jej się temperatura ciała z 38-39°C na 36,5-37,5°C. (czyli o 1-2°C).Nastąpić może wyciek z dróg rodnych (szlamowa, lepka ciecz przypominająca mocz).
Odklejają się łożyska.
DZIEŃ 64PORÓD
 64
Przewidywana data porodu.
(Jest to tylko przybliżony termin, bo poród może rozpocząć się między 59 a 67 dniem ciąży).Zachodzące zmiany hormonalne prowadzą do skurczy macicy i stopniowego wydalania płodów.
Sam czas porodu także różni się u każdej suki.
Po urodzeniu się szczenięta są mokre, oczy mają zamknięte, dopiero kształtują się im nadgarstki a wielkość płodów waha się od 8 cm do 10 cm.